Jaki podatek od terenów o przeznaczeniu rolniczym? Część pierwsza

Od terenów przeznaczonych na cele rolne, należących do przedsiębiorców, zazwyczaj pobierany jest podatek od nieruchomości. Jeśli jednak grunty rolne lub leśne nie są wykorzystywane do działalności gospodarczej, obowiązują niższe stawki podatkowe.

Opodatkowanie gruntów rolnych

Podatek od nieruchomości jest zdecydowanie wyższy niż podatek rolny czy leśny. Zasadniczo, grunty rolne oraz lasy będące własnością przedsiębiorców są opodatkowane podatkiem od nieruchomości. Istnieje jednak wyjątek: jeśli grunty te nie są zajęte na cele prowadzenia działalności gospodarczej, mogą być objęte niższym podatkiem rolnym lub leśnym. Fakt, że należą do przedsiębiorcy, nie ma tu znaczenia. To otwiera możliwość optymalizacji podatkowej.

Co znaczy „zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej”?

Aby skorzystać z niższych stawek podatkowych, należy ustalić, co oznacza „zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej”. Orzecznictwo sądów administracyjnych precyzuje, że pojęcie to ma węższy zakres niż „związane z prowadzeniem działalności gospodarczej”. Grunt jest zajęty na działalność gospodarczą, jeśli przedsiębiorca faktycznie wykonuje na nim czynności związane ze swoją działalnością.

Przedsiębiorca może również wykazać, że grunty nie są zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej, ponieważ nie są wykorzystywane lub są używane do działalności rolnej lub leśnej. Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie precyzuje, czy grunt musi być zajęty przez właściciela, czy inny podmiot. Oznacza to, że nawet jeśli działalność prowadzi dzierżawca lub najemca, grunt może być objęty podatkiem od nieruchomości.

Faktyczne zajęcie gruntu

Faktyczne zajęcie gruntu oznacza bezpośrednie prowadzenie działalności gospodarczej, np. zakładu przemysłowego na danym terenie. Ważne jest również, czy działalność prowadzona jest w sposób trwały. Orzecznictwo wskazuje, że grunt jest zajęty także wtedy, gdy jest wykorzystywany dla celów pomocniczych, np. do składowania towarów.

Kłopotliwe inwestycje

Problemy pojawiają się przy gruntach rolnych i leśnych przeznaczonych na inwestycje, które jeszcze nie zostały rozpoczęte. Orzecznictwo sądów jest niejednolite w tej kwestii. Według wyroku WSA w Krakowie z 4 grudnia 2007 r., obowiązek podatkowy powstaje w momencie faktycznego rozpoczęcia inwestycji, np. prac budowlanych, a nie przy uzyskaniu pozwolenia na budowę. Z kolei wyrok WSA w Olsztynie z 20 września 2013 r. nakazuje organom podatkowym ustalenie, czy grunty oznaczone jako rolne zostały przeznaczone pod budowę w planach zagospodarowania przestrzennego lub decyzjach o warunkach zabudowy, oraz kiedy stały się przedmiotem obrotu gospodarczego.

W kolejnej części poradnika omówimy zapisy w ewidencji gruntów oraz procedurę wystąpienia o zwrot nadpłaconego podatku.