Komu przysługuje status strony w postępowaniu?

W dniu 16 marca 2021 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wydał ważny wyrok dla osób ubiegających się o pozwolenie na budowę. W wyroku tym precyzyjnie określono, kto oprócz inwestora może zostać uznany za stronę w prowadzonym postępowaniu administracyjnym. O całej sprawie wypowiada się Bartosz Antos, Dyrektor ds. Nieruchomości w firmie Saveinvest Sp. z o.o., portal www.dzialkanadmorzem.pl.

Kontrowersje wokół rozbudowy biurowca

W maju 2020 r. starosta, jako organ architektoniczno-budowlany, wydał decyzję administracyjną, zatwierdzając projekt budowlany oraz udzielając pozwolenia na rozbudowę, nadbudowę i przebudowę pewnego budynku biurowego. W postępowaniu administracyjnym za stronę uznał jedynie inwestora, argumentując, że obszar oddziaływania inwestycji w całości zawiera się w granicach działek należących do wnioskodawcy. Kilka tygodni później właściciele sąsiednich nieruchomości dowiedzieli się o tej decyzji i złożyli wnioski o wznowienie postępowania. Ich zdaniem, przez ograniczenie stron postępowania do inwestora, zostali niezasłużenie pozbawieni prawa do udziału w procesie. Starosta wznowił postępowanie administracyjne i odmówił uchylenia wcześniej wydanej decyzji.

Porażka przed organem pierwszej instancji

Starosta stwierdził, że nieruchomości sąsiadów nie znajdują się w obszarze oddziaływania planowanej inwestycji. Decyzja o pozwoleniu na budowę dotyczyła bowiem rozbudowy budynku biurowego, który nie wymagał decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach ze względu na brak istotnego wpływu na środowisko. Ponadto, rozbudowę zaplanowano w odległości przekraczającej 4 metry od granic sąsiednich działek, co spełniało wymogi rozporządzenia Ministra Infrastruktury z kwietnia 2020 r. dotyczącego warunków technicznych budynków i ich usytuowania.

Bliskie sąsiedztwo samo w sobie nie wystarcza

Właściciele, użytkownicy wieczyści i zarządcy sąsiednich nieruchomości musieliby wykazać, że realizacja inwestycji ograniczy ich swobodę zagospodarowania własnych terenów, aby uzyskać status strony w postępowaniu administracyjnym. Ich interes prawny musiałby być konkretnie określony i oparty na przepisach prawa materialnego. Według organu pierwszej instancji, wnioskodawcy nie dostarczyli wystarczających dowodów, aby uzyskać status strony w postępowaniu administracyjnym. Decyzja ta spotkała się oczywiście z niezadowoleniem, co skłoniło wnioskodawców do złożenia odwołania. Jednakże organ drugiej instancji podtrzymał pierwotną decyzję.

Rozstrzygnięcie sądowe

W związku z tym, wnioskodawcy zdecydowali się złożyć skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Jednak sąd nie przychylił się do argumentów właścicieli sąsiednich nieruchomości. Sąd podkreślił, że zgodnie z obowiązującym prawem budowlanym, pojęcie „obszaru oddziaływania nieruchomości” odnosi się do terenu w otoczeniu obiektu budowlanego, na który wpływają określone przepisy dotyczące zagospodarowania terenu, w tym jego zabudowy. W rezultacie sąd nie przyznał racji właścicielom sąsiednich nieruchomości.

Kto ma status strony w postępowaniu?

Aby uznać właściciela, użytkownika wieczystego lub zarządcę nieruchomości za stronę w postępowaniu administracyjnym dotyczącym pozwolenia na budowę, należy ustalić, czy jego nieruchomość znajduje się na terenie wyznaczonym na podstawie konkretnych przepisów prawa materialnego, w otoczeniu przedmiotowego obiektu budowlanego, oraz czy te przepisy wprowadzają ograniczenia w zagospodarowaniu terenu. Nawet brak bezpośredniego sąsiedztwa pomiędzy nieruchomościami nie musi automatycznie oznaczać braku statusu strony, jednak wpływ inwestycji na otoczenie musi być uwzględniony, biorąc pod uwagę charakter inwestycji oraz sposób zagospodarowania terenu wywołany przez tę inwestycję. Ostatecznie, sąd nie przyznał racji właścicielom sąsiednich nieruchomości.