Informacja publiczna – kto i kiedy może wystąpić o jej udzielenie?

Czym jest informacja publiczna i w jaki sposób jest ona udostępniana? Jakie są możliwości jej uzyskania oraz kto, w jaki sposób i w jakiej formie może poprosić o jej ujawnienie?

Zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej z 6 września 2001 r., ujawnieniu podlegają informacje dotyczące m.in. polityki wewnętrznej i zagranicznej, władz publicznych oraz innych podmiotów realizujących cele publiczne, danych publicznych, takich jak treść aktów administracyjnych i orzeczeń sądów, a także informacje o majątku publicznym.

Podmiotami odpowiedzialnymi za ujawnianie informacji publicznej są władze publiczne oraz inne instytucje wykonujące zadania publiczne lub zarządzające majątkiem publicznym, obejmując organy administracji, samorządy zawodowe, reprezentujące Skarb Państwa lub samorządy terytorialne, oraz inne instytucje państwowe lub samorządowe.

Prawo do uzyskania informacji publicznej przysługuje każdemu. Każda zainteresowana osoba może natychmiast uzyskać informację w zakresie istotnym dla interesu publicznego, a także uzyskać dostęp do dokumentów urzędowych i uczestniczyć w posiedzeniach organów władzy publicznej wyłonionych w drodze powszechnych wyborów.

Informacje publiczne, wraz z dokumentami urzędowymi, są udostępniane za pośrednictwem Biuletynu Informacji Publicznej lub centralnego repozytorium. Istnieje również opcja uzyskania informacji publicznej ustnie lub na wniosek zainteresowanej osoby, co powinno nastąpić niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od złożenia wniosku.

Ustawa nie nakłada żadnych szczególnych wymagań formalnych odnośnie do wniosku o udzielenie informacji publicznej, skupiając się na uproszczeniu tego procesu. Wniosek musi być jedynie złożony na piśmie lub przesłany drogą elektroniczną. Wniosek musi jasno określać przedmiot żądania, a jego złożenie nie wymaga wykazywania interesu prawnego ani faktycznego.

Sposób i forma udostępnienia informacji publicznej powinny być zgodne z treścią wniosku, chyba że ograniczenia techniczne nie pozwolą na to. W takim przypadku wnioskodawca otrzymuje pisemne powiadomienie o przyczynach niezdolności do spełnienia żądania oraz propozycji alternatywnego sposobu lub formy udostępnienia informacji. W przypadku braku ponownego złożenia wniosku zgodnie z zaproponowanymi sposobami w ciągu 14 dni od otrzymania powiadomienia, postępowanie zostanie zakończone.