Jakie są formy własności nieruchomości?

Przy zakupie nowego domu lub mieszkania, istotne jest zapoznanie się z formami własności nieruchomości, które mają wpływ na rozliczenia podatkowe i obowiązki właściciela. Bartosz Antos, Dyrektor ds. Nieruchomości w firmie Saveinvest Sp. z o.o. – portal www.dzialkanadmorzem.pl, przedstawia charakterystykę różnych form tej własności.

Pełna własność

Najszersze uprawnienia daje pełna własność. Właściciel ma swobodę dysponowania swoim domem lub mieszkaniem, może wprowadzać przeróbki, czerpać z niego dochody oraz korzystać z pożytków. Ograniczenia wynikają z obowiązujących przepisów i relacji sąsiedzkich. Na przykład zbyt głośne imprezy mogą zakłócać spokój sąsiadów, tak jak remonty w porze nocnej. Dodatkowe ograniczenia mogą wynikać z księgi wieczystej, gdzie właściciel jest wpisany w dziale II, a w dziale III znajdują się informacje o służebnościach, prawie dożywocia i hipotece, które zawsze wynikają z woli właściciela lub innego podmiotu.

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczy mieszkań w budynkach wielorodzinnych. To ograniczone prawo rzeczowe, które umożliwia korzystanie z lokalu, pobieranie dochodów i sprzedaż. Jest także dziedziczne i podlega egzekucji, ale wymaga zgody spółdzielni przy niektórych czynnościach, takich jak zmiana przeznaczenia lokalu. Istnieje opcja przekształcenia go w pełną własność przy upadłości spółdzielni lub poprzez wniosek do spółdzielni, pod warunkiem uregulowanego stanu prawnego i braku zaległości.

Użytkowanie wieczyste

Użytkowanie wieczyste pozwala przez długi czas (od 40 do 99 lat) korzystać z gruntu, będąc formalnie użytkownikiem, podczas gdy gruntem administruje Skarb Państwa lub samorząd. Użytkownik ponosi opłatę jednorazową i roczną. Jednak od 2019 r. wiele praw użytkowania wieczystego automatycznie przekształcono w pełną własność, a forma ta staje się coraz rzadsza dla osób fizycznych.

Ważne przy zakupie nieruchomości

Forma własności nieruchomości ma znaczenie zwłaszcza przy zakupie. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i użytkowanie wieczyste mogą generować dodatkowe opłaty roczne, podnoszące ogólne koszty mieszkania. Mimo to, ze względu na pewne ograniczenia, nieruchomości te bywają tańsze. Warto sprawdzić księgę wieczystą przed zakupem, aby poznać wszystkie informacje o lokalu, gruncie lub domu.