Konsekwencje nowych zasad odrolniania gruntów. Część druga

W poprzedniej części omówiono kluczowe zmiany wprowadzone przez znowelizowaną ustawę o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz ich skutki dla inwestorów. Przedstawiono również warunki, jakie musi spełnić ziemia, aby można było zmienić jej przeznaczenie bez zgody ministra.

Decyzje i opłaty

Jeśli grunty rolne klas I-III nie spełniają wymagań ustawowych omówionych w poprzedniej części poradnika, zmiana ich statusu wymaga zgody ministra rolnictwa i rozwoju wsi lub marszałka województwa. Dotyczy to zarówno decyzji ustalającej warunki zabudowy, jak i uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Konieczne jest również wyłączenie nieruchomości z produkcji rolnej, co zatwierdza starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu. Dopiero po uzyskaniu tej decyzji następuje przekwalifikowanie gruntu z rolnego na inwestycyjny w ewidencji gruntów i budynków.

Proces ten wiąże się także z obowiązkiem uiszczenia opłaty, którą nalicza starosta lub prezydent. Opłata ta może być jednorazowa lub roczna. Jednorazowa opłata dotyczy trwałego wyłączenia gruntów z użytkowania rolniczego. Wysokość tych opłat określa ustawa o ochronie gruntów, przy czym wyższa klasa gruntów oznacza wyższą opłatę. Na przykład, wyłączenie 1 ha gruntów klasy I kosztuje 437 175 zł, podczas gdy za hektar klasy VI zapłacimy 87 435 zł. Opłata roczna wynosi 10% jednorazowej należności i jest pobierana przez 10 lat w przypadku trwałego wyłączenia lub przez okres nietrwałego wyłączenia, jednak nie dłużej niż 20 lat od chwili wyłączenia z produkcji – wyjaśnia Robert Tomaszewski z portalu www.grunttozysk.pl.

Egzekucja nieuiszczonych opłat

Nieuiszczenie należnych opłat skutkuje ich egzekucją przez marszałka województwa. Marszałek jest uprawniony do ściągania należności związanych z wyłączeniem gruntów z produkcji rolnej. Może nałożyć opłatę w wysokości dwukrotności jednorazowej należności, jeżeli stwierdzi, że grunty zostały wyłączone z produkcji niezgodnie z przepisami. Dotyczy to sytuacji, gdy wyłączenie nastąpiło bez odpowiedniej decyzji lub niezgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a także gdy taki plan nie został uchwalony. Marszałek może również wydać decyzję wyłączającą z produkcji rolnej z urzędu, ustalając należność i zwiększając ją o 10%, oraz ustalić wysokość opłat rocznych.